جرم های دندانی علاوه بر این که بالای لثه ها تشکیل می شوند، می توانند زیر لثه ها هم تجمع پیدا کنند. جرم های بالای لثه معمولا با جرمگیری حذف می شوند اما برای حذف جرم های زیرلثه معمولا نیاز به جراحی لثه می باشد.
در بسیاری از موارد در اولین معاینه نمی توان صددرصد تشخیص داد که فرد نیاز به جراحی لثه دارد. معمولا یک یا دو جلسه جرمگیری انجام می شود و فرد حدود ۴-۳ هفته یا بیشتر،تحت نظر قرار داده می شود تا التهاب لثه ها فروکش کند و میزان پاسخ لثه ها به درمان جرمگیری ارزیابی شود.
پس از گذشتن این زمان و در صورت وجود جرم های زیرلثه ای یا نواحی با التهاب پایدار، اقدام به جراحی لثه می شود.
معمولا همراه با کلمه “جراحی” ترس به سراغ افراد می آید و فکر می کنند قرار است کار ترسناکی انجام شود و باید متحمل درد زیادی شوند. در حالی که جراحی لثه جهت خارج کردن جرم های زیر لثه ای تقریبا تفاوتی با جرمگیری بالای لثه ای ندارد. برای انجام این جراحی ابتدا ناحیه مورد نظر بی حس می شود و سپس لثه به میزان چند میلیمتر کنار زده می شود و جرم های زیر لثه ای با وسایل جرمگیری تمیز می شوند.
بافت های لثه ای ملتهبی که باعث خونریزی لثه ها می شوند نیز خارج می گردند. این بافت های ملتهب ممکن است حاوی یکسری از باکتری های پلاک دندانی باشند و حذف این باکتری ها به بهبود لثه ها کمک می نماید. عدم حذف این بافت ملتهب باعت می شود که روند تخریبی تحلیل استخوان کماکان ادامه داشته باشد. پس از حذف جرم و بافت های ملتهب، لثه سرجای خود برگردانده شده و بخیه می شود. معمولا روی لثه تازه جراحی شده یک پانسمان قرار داده می شود که در ابتدا شبیه آدامس می باشد ولی وقتی مدت کوتاهی در دهان باقی ماند محکم می شود و از هواکشیدن و جمع شدن غذا در ناحیه جراحی جلوگیری می نماید.
در افرادی که به دلیل تجمع جرم زیرلثه ای نیاز به جراحی پیدا می کنند معمولا نیاز به ۴ جلسه جراحی می باشد و در هر جلسه یک چهارم دهان تحت جراحی قرار می گیرد.
ممکن است این سوال پیش بیاید که چرا کل دهان با هم جراحی نمی شود؟
در پاسخ باید گفت با انجام این کار ، فرد توانایی صحبت کردن، خوردن و آشامیدن را برای مدتی از دست میدهد و دچار ضعف میگردد. علاوه بر این تمیز کردن دقیق یک چهارم از دهان معمولا نیاز به ۶۰-۴۵ دقیقه زمان دارد. وقتی که زمان جراحی طولانی شود برای بیمار خسته کننده خواهد بود و دقت جراحی نیز پایین خواهد آمد و ممکن است که نتایج مطلوب حاصل نشود.
اگر بیمار پس از انجام جراحی از داروی مسکن مناسبی که جراح برایش تجویز کرده استفاده کند، معمولا مشکل خاصی وجود ندارد و نهایتا پس از یک روز استراحت در منزل و سه روز کار سبک می تواند به شرایط عادی زندگی خود برگردد.
بعد از جراحی و حذف بافت ملتهب، به نظر می رسد دندان ها ظاهرن بلندتر شده ویا فاصله بین دندان ها بیشتر شده یا لثه عقب نشینی کرده است.
در واقع این عقب نشینی لثه یا باز شدن فاصله بین دندان ها به دلیل جراحی ایجاد نمی شود. بلکه این فضا به دلیل بیماری لثه ها ایجاد شده و با بافت ملتهب و بیمار پر شده است. حذف بافت بیمار و ملتهب نمای واقعی تخریب ایجاد شده را نمایان می سازد و متاسفانه در این موارد معمولا امکان پیوند لثه وجود ندارد.
به همین دلیل است که جراحان لثه خیلی روی موضوع پیشگیری و جرمگیری دندان ها تاکید
می کنند. در مورد فضاهای باز شده بین دندان ها در بعضی موارد می توان فضاهای ایجاد شده را با مواد ترمیمی همرنگ دندان یا تکنیک های خاص ترمیم و زیبایی پر کرد که این کار توسط همکاران محترم متخصص ترمیمی و زیبایی کلینیک دندنپزشکی پاستور انجام می گیرد.
به طور کلی یک جراح لثه می تواند تمام موارد زیر را انجام دهد:
جراحی افزایش طول تاج یا “کراون لنت” برای ترمیم یا روکش کردن دندان هایی که پوسیدگی زیر لثه ای دارند یا بر اثر ضربه یا پوسیدگی دچار شکستگی شده اند.
البته انتخاب کیس در این موارد خیلی مهم است.
جراحی های زیبایی لثه برای کسانی که دندان های کوتاهی دارند.
این مورد نیز معمولا نیازمند انتخاب دقیق کیس بوده و شاید نیاز به انجام درمان های ترمیمی و زیبایی بعدی نیز وجود داشته باشد.
درمان تحلیل های لثه ای با تکنیک های مختلف پیوند لثه که ممکن است بعد از درمان های ارتودنسی اتفاق بیفتد یا به دلیل مسواک زدن نامناسب ایجاد شود.
برداشتن ضایعات بافت نرم و لثه ای داخل دهان در افرادی که یک قسمت از لثه یا لثه تمام دهان به دلیل بیماری یا شرایط خاصی مثل مصرف برخی داروها افزایش حجم پیدا کرده است.
در بعضی موارد خاص ممکن است با پیوند استخوان قبل از این که دندان به دلیل از دست دادن استخوانش لق شود تحلیل استخوان ایجاد شده را درمان نمود. البته باید تاکید شود که این کار نیازمند انتخاب دقیق کیس بوده و همیشه امکان پذیر نمی باشد و در صورت لق شدن دندان امکان پیوند استخوان معمولا وجود ندارد.
مقوله های پیچیده تری مثل قرار دادن ایمپلنت های دندانی، انجام پیوند استخوان، بالابردن سینوس قبل از قرار دادن ایمپلنت، پیوند بافت نرم در داخل دهان برای قرار دادن ایمپلنت و همین طور درمان بیماری های لثه ای اطراف ایمپلنت های دندانی و نیز کارهای ساده تری مانند مشاوره لثه و جرمگیری قبل از درمان های ارتودنسی، جراحی دندان های عقل نهفته و نیمه نهفته و درمان انواع بیماری های لثه ای نیز از جمله کارهایی هستند که یک متخصص جراحی لثه (پریودنتیست) قادر به انجام آن ها می باشد.
